7.6°C
1021.2 hPa
Życie Warszawy

Wystawa mody z upcyklingu tekstyliów. Jakie będzie nowe unijne prawo?

Publikacja: 12.12.2025 09:00

Wystawa „28 visions of sustainable fashion” to zachęta do modowych poszukiwań w duchu upcyklingu

Wystawa „28 visions of sustainable fashion” to zachęta do modowych poszukiwań w duchu upcyklingu

Foto: Oliwia Czernicka

Do 10 stycznia 2026 roku możemy bezpłatnie zwiedzać wystawę ,,28 visions of sustainable fashion”w Europa Experience przy ul. Jasnej 14/16A.

Na wystawie znajdują się inspirujące projekty takie jak: suknia Marlen Sabetzer z ok. 10 par jeansów, kreacja z 8 dywanów (Bea Szenfeld), suknia z koronkowych fragmentów obrusów (Unsung Weavers), czy patchworkowa suknia Jackoba Buczyńskiego z materiałów pozyskanych z sortowni tekstyliów Wtórpolu w Polsce i wiele innych.

Niechciane materiały polem do własnych eksperymentów

Prezentacja ,,28 visions of sustainable fashion” przyjechała do Warszawy prosto z Paryża. To wystawa stworzona przez 28 projektantów mody z całej Unii Europejskiej oraz Ukrainy. Kreacje na wystawie powstały z wykorzystaniem upcyklingu tekstyliów, udowadniając, że odpowiedzialność za środowisko może iść w parze z projektowaniem równie pożądanych i różnorodnych stylizacji.

Rzemiosło i innowacja mogą przekształcać niechciane materiały w pełne znaczenia dzieła sztuki

Rzemiosło i innowacja mogą przekształcać niechciane materiały w pełne znaczenia dzieła sztuki

Foto: Oliwia Czernicka

Projekty podkreślają, jak twórczość, rzemiosło i innowacja mogą przekształcać niechciane materiały w pełne znaczenia dzieła sztuki, promując kulturę odpowiedzialności za środowisko. Celem wystawy jest również zainspirowanie odbiorców do własnych modowych eksperymentów z ponownym wykorzystaniem tekstyliów.

Moda z upcyklingu a skala konsumpcji

Uroczystemu otwarciu wystawy przez Anitę Sowińską, podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu towarzyszył panel dyskusyjny: „Moda z upcyklingu w kontekście gospodarki o obiegu zamkniętym”, którego uczestnikami byli: Anita Sowińska, Bea Szenfeld – artystka i autorka jednej z prezentowanych kreacji, Jackob Buczyński – projektant mody i twórca upcyklingowy, autor jednej z kreacji, Tomasz Kacprzak – dyrektor ds. gospodarki odpadami, MPO Łódź, Aleksandra Włodarczyk – ekspertka od mody zrównoważonej.

Reklama
Reklama
Uroczystemu otwarciu wystawy towarzyszył panel dyskusyjny: „Moda z upcyklingu w kontekście gospodark

Uroczystemu otwarciu wystawy towarzyszył panel dyskusyjny: „Moda z upcyklingu w kontekście gospodarki o obiegu zamkniętym”

Foto: mat. pras.

Wystawę ,,28 visions of sustainable fashion” trzeba osadzić w konkretnych liczbach. Średnio każdy Europejczyk wytwarza 12 kg odpadów odzieżowych i obuwniczych rocznie. W skali całej Unii Europejskiej oznacza to 5,2 miliona ton z łącznej liczby 12,6 miliona ton odpadów tekstylnych generowanych każdego roku. Konsumenci z roku na rok kupują coraz więcej ubrań, których jakość często pozostawia wiele do życzenia, jednak cena jest atrakcyjna.

Powoduje to wzrost produkcji niskojakościowych ubrań, które w bardzo krótkim czasie, stają się odpadami, a ich wpływ na środowisko jest ogromny: wyprodukowanie jednej bawełnianej koszulki wymaga 2700 litrów wody słodkiej, co odpowiada zapotrzebowaniu jednej osoby na wodę pitną przez 2,5 roku. Tymczasem na świecie mniej niż 1 proc. tekstyliów jest poddawanych recyklingowi.

Nowelizacja przepisów przez Parlament Europejski

Tylko niewielka część odpadów tekstylnych jest przetwarzana na czyściwa przemysłowe. Reszta jest spalana albo trafia na ogromne wysypiska. Produkowanych odpadów jest za dużo, a firm upcyklingowych za mało. Brakuje też technologii, które pozwoliłyby na niedrogie przetworzenie tekstyliów, przez co koszt produkcji nowych ubrań jest dużo mniejszy od kosztu przetworzenia odpadów i ponownego ich użycia.  

Kreacje na wystawie powstały z wykorzystaniem upcyklingu tekstyliów, udowadniając, że odpowiedzialno

Kreacje na wystawie powstały z wykorzystaniem upcyklingu tekstyliów, udowadniając, że odpowiedzialność może iść w parze z projektowaniem równie pożądanych i różnorodnych stylizacji

Foto: Oliwia Czernicka

Aby rozwiązać ten problem, we wrześniu 2025 r. posłowie Parlamentu Europejskiego przyjęli nowe przepisy przeciw odpadowe, nowelizując dyrektywę europejską z 2008 r. dotyczącą gospodarowania odpadami w Unii Europejskiej.

Reklama
Reklama

Z inicjatywy europosłów obejmować teraz będzie sektor, który wcześniej nie był ujęty: przemysł tekstylny. Producenci w tym sektorze będą musieli zapewnić zbiórkę, sortowanie i recykling odzieży po zakończeniu jej użytkowania oraz ponosić związane z tym koszty. Państwa członkowskie będą odpowiedzialne za wdrożenie nowych systemów odpowiedzialności producentów.

Przy ustalaniu wysokości opłat, jakie firmy będą musiały ponosić, brana będzie pod uwagę żywotność produktów – to sposób na ukierunkowanie działań przeciwko praktykom fast fashion i ultra fast fashion.

Podczas panelu dyskusyjnego przedstawiono propozycje pierwszych kroków, jakie powinny zostać podjęte

Podczas panelu dyskusyjnego przedstawiono propozycje pierwszych kroków, jakie powinny zostać podjęte w walce z problemem nadprodukcji odzieży

Foto: Oliwia Czernicka

Wyzwanie przed krajami Unii

Państwa Unii Europejskiej będą miały 20 miesięcy od wejścia dyrektywy w życie na transpozycję przepisów do prawa krajowego. Jednocześnie państwa członkowskie Unii Europejskiej są już od 1 stycznia 2025 r. zobowiązane do organizowania systematycznej zbiórki odpadów tekstylnych, co wymaga tworzenia punktów selektywnej zbiórki w miastach.

Przed państwami członkowskimi Unii Europejskiej duże wyzwanie. Podczas panelu dyskusyjnego przedstawiono propozycje pierwszych kroków, jakie powinny zostać podjęte w walce z problemem m.in.: obowiązek selektywnej zbiórki tekstyliów, skuteczne oclenie ubrań płynących z zagranicy, paszporty cyfrowe na metkach ubrań (zawierające informacje o pochodzeniu materiałów i substancjach użytych do ich produkcji, co przyśpieszyłoby proces sortowania odpadów), dywersyfikowanie modeli biznesowych, rozwój technologii (surowiec z odzysku musi być tańszy niż nowy), a co najważniejsze wprowadzenie systemowej edukacji konsumentów, aby świadomie podejmowali wybory podczas zakupów.

Reklama
Reklama
Reklama