18.3°C
1013.5 hPa
Życie Warszawy

„Mały Rzym" trzy godziny od Warszawy. Malownicze miasteczko przyciąga turystów z całej Polski

Publikacja: 12.07.2025 10:00

Sandomierz dzielą od Warszawy trzy godziny drogi. Nazywany jest "małym Rzymem"

Sandomierz dzielą od Warszawy trzy godziny drogi. Nazywany jest "małym Rzymem"

Foto: Adobe Stock

Wakacyjne weekendy to idealny czas, by poznać lepiej różne zakątki Polski. Sandomierz znajduje się zaledwie trzy godziny drogi od Warszawy. W dwa dni można zwiedzić miasto i jego okolice. Co zobaczyć podczas wizyty w „małym Rzymie"?

Sandomierz stał się w ostatnich latach bardzo popularnym kierunkiem wśród turystów. Miasto jest malowniczo położone nad Wisłą, w województwie świętokrzyskim. Ma długą i ciekawą historię. 

Dlaczego Sandomierz nazywany jest „małym Rzymem"?

Sandomierz to niewielkie miasto, które przyciąga turystów jak magnes. Sławy przysporzył mu zwłaszcza fakt, że kręcony jest tu jeden z popularniejszych seriali telewizyjnych „Ojciec Mateusz”.

Przez swoje wyjątkowe położenie i zabytkową zabudowę Sandomierz nazywany jest często „małym Rzymem". Wynika to przede wszystkim z tego, że miejscowość, tak jak Rzym, położony jest na siedmiu wzgórzach. Poza tym pod miastem, tak jak w stolicy Włoch, znajduje się podziemna trasa, które skrywa wiele ciekawostek. Swoją popularność Sandomierz zawdzięcza także urokliwym uliczkom wiodącym między starymi kamienicami, które także mogą przywodzić na myśl Rzym. 

Sandomierz to również jedno z najstarszych miast w Polsce, które słynie z wielu zabytków z dawnych epok. W tym królewskim mieście na każdym kroku czuć historię Miejscowość jako jedną z trzech głównych siedzib polskich władców wymieniał już Gall Anonim. Gród powstał w drugiej połowie X wieku, a prawa miejskie nadano mu przed 1227 rokiem. Kilka lat temu Sandomierz został wpisany na listę Pomników Historii.

Wzgórze zamkowe w Sandomierzu i panorama miasta

Wzgórze zamkowe w Sandomierzu i panorama miasta

Foto: Adobe Stock

Zwiedzanie Sandomierza. Od czego zacząć?

Na mapie Sandomierza zabytków nie brakuje. Jest jednak kilka obowiązkowych punktów na mapie miasta, których nie można ominąć. 

Zwiedzanie najlepiej rozpocząć od Rynku Starego Miasta. Prowadzi do niego słynna Brama Opatowska, jedna z najlepiej zachowanych bram miejskich w Polsce, pochodząca z XIV wieku. Chętni mogą wejść na jej szczyt i z wysokości 33 metrów podziwiać rewelacyjną panoramę miasta. Wstęp jest płatny. Bilet normalny kosztuje 15 zł, ulgowy – 12. Nieopodal bramy obejrzeć można również fragmenty średniowiecznych murów obronnych. W ciągu murów obronnych drugim miejscem wartym zdjęć jest furta dominikańska tzw. „Ucho igielne”. W centrum pochyłego rynku znajduje się jeden z najpiękniejszych ratuszy renesansowych w Polsce. Rynek otoczony jest zabytkowymi kamienicami. Spacer ulicami Starego Miasta pozwala poczuć wyjątkową atmosferę tego miasta. 

Na wzgórzu nad Wisłą góruje malowniczo położony Zamek Królewski z XIV wieku, który pamięta czasy Kazimierza Wielkiego. Niestety po „potopie szwedzkim” ocalało jedynie skrzydło zachodnie zamku, które obecnie jest siedzibą muzeum.

Sandomierz słynie także z licznych obiektów sakralnych. Na jednym z siedmiu wzgórz usytuowany jest Kościół św. Jakuba –  jedna z najstarszych świątyń w Polsce zbudowana w latach 1226-1250. Warta odwiedzenia jest także Bazylika Katedralna Narodzenia NMP – gotycka katedra z XIV wieku ufundowana Przez Kazimierza Wielkiego z wyjątkowej urody malowidłami powstałymi na zlecenie króla Władysława Jagiełły. 

Wszystkie miejsca dzieli od siebie odległość kilkuminutowego spaceru. Główne punkty turystyczne można także zwiedzić melexem lub skorzystać z pomocy przewodnika. Trasę wieńczą bulwary nad Wisłą, z których można wypłynąć w widokowy rejs po Wiśle.

Ciekawostką turystyczną Sandomierza jest także Podziemna Trasa Turystyczna, która stanowi połączenie dawnych piwnic i podziemnych składów kupieckich. Sandomierskie lochy owiane są wieloma legendami. Trasa ma długość 470 m i schodzi nawet na głębokość dochodzącą do 12 m. Na zwiedzanie miejskich podziemi trzeba zarezerwować około 45 minut. Koszt biletu normalnego to 28 zł, ulgowy kosztuje 23 zł.

Podziemna Trasa Turystyczna w Sandomierzu

Podziemna Trasa Turystyczna w Sandomierzu

Foto: Adobe Stock

Co jeszcze zobaczyć w Sandomierzu i okolicach?

W Sandomierzu na turystów oprócz zabytków czekają także malownicze widoki. Podczas pobytu nie można pominąć niespotykanych nigdzie indziej atrakcji przyrodniczych. Koniecznie trzeba odwiedzić Wąwóz Królowej Jadwigi. Spośród wszystkich sandomierskich wąwozów lessowych robi on największe wrażenie. Ma głębokość dochodzącą do 10 m, do przejścia jest około 500 m. Wąwóz rozdziela wzgórza Świętojakubskie i Świętopawelskie. 

Kolejnym obowiązkowym punktem dla miłośników przyrody i zapierających dech krajobrazów jest Rezerwat Gór Pieprzowych. Spacer doliną Wisły to okazja, by zobaczyć skały kambryjskie liczące 500 milionów lat i wiele chronionych gatunków roślin. Z gór rozciąga się też wspaniały widok na Sandomierz. 

Dla osób, które nie mają ochoty na przechadzki po górach i wąwozach, propozycją może być spacer po Parku Piszczele, który powstał na terenie przylegającego do zabytkowej części miasta Wąwozu Piszczele. To nowoczesny park z wieloma atrakcjami. Są tu ścieżki piesze i pieszo-rowerowe łączące park ze Starym Miastem oraz punkty gastronomiczne, place zabaw i miejsca do uprawiania sportu i rekreacji

Warto wspomnieć, że miasto otaczają także liczne winnice, które można zwiedzać. Jedna z nich znajduje się przy kościele św. Jakuba.

Sandomierz słynie również z wyrobu biżuterii z krzemienia pasiastego. W 2007 roku miasto zostało ogłoszone Światową Stolicą Krzemienia Pasiastego, jako jedyne miejsce na świecie, gdzie występuje najszlachetniejsza odmiana tego kamienia. 

Wąwóz lessowy św. Jadwigi w Sandomierzu

Wąwóz lessowy św. Jadwigi w Sandomierzu

Foto: Adobe Stock

Jak dojechać do Sandomierza?

Sandomierz jest oddalony od Warszawy o około trzy godziny jazdy autem. W zależności od wybranej trasy do przejechania mamy od 216 km do 270 km. Najkrótsza trasa wiedzie drogami S7 i DK79, ma 216 km, jednak nieco szybsza będzie podróż trasą S7 liczącą 237 km. W obu przypadkach podróż zajmie nieco ponad trzy godziny. Jeśli przy okazji chcielibyśmy zwiedzić Nałęczów – można pojechać również dłuższą drogą S17, która liczy 273 km i zajmuje około 3 i pół godziny.

Nieco szybciej do Sandomierza można dotrzeć pociągiem. Bezpośrednio z Warszawy codziennie rano i wieczorem kursują pociągi PKP Intercity. Dojazd zajmuje około 2 godz. 40 minut. Jadąc autobusem trzeba się liczyć z około 3,5 godz. podróży. Z dworca kolejowego w Sandomierzu na Stare Miasto można dojechać komunikacją miejską.