5.9°C
1006.1 hPa
Życie Warszawy

Cmentarz Bródnowski (Bródzieński): Historia, dojazd, godziny otwarcia, parking

Publikacja: 30.10.2025 01:00

Cmentarz Bródnowski (Bródzieński) znajduje się przy ul. Św. Wincentego 83

Cmentarz Bródnowski (Bródzieński) znajduje się przy ul. Św. Wincentego 83

Foto: Fotorzepa, Marta Bogacz

Cmentarz Bródzieński, zwany również Bródnowskim, jest pod względem liczby osób pochowanych (około 1,2 mln) nie tylko największym cmentarzem Warszawy, lecz także jednym z największych w Europie.

Cmentarz Bródnowski (Bródzieński) położony jest między Targówkiem a Nowym Bródnem. To ogromna nekropolia, która zajmuje powierzchnię ponad 113 hektarów. Ogradzający mur ma około 5 tysięcy metrów długości, a główna aleja  ciągnie się przez 1250 metrów. Te liczby ukazują skalę jednej z największych nekropolii stolicy.

Historia Cmentarza Bródnowskiego

Pod koniec XIX wieku, wraz ze wzrostem liczby ludności Warszawy, przepełniały się dotychczas istniejące cmentarze. Stało się konieczne otwarcie nowego miejsca pochówków. Ówczesny prezydent miasta, generał lejtnant Sokrates Starynkiewicz zadecydował w 1883 roku o zakupie ziemi we wsi Bródno. Lokalizacja była o tyle korzystna, że istniała możliwość powiększenia terenu cmentarza.

Uroczyste poświęcenie Cmentarza Bródnowskiego, wówczas Warszawskiego Rzymskokatolickiego Cmentarza Grzebalnego im. Św. Wincentego a Paulo, odbyło się 20 listopada 1884 roku. Nowo powstałą nekropolię poświęcił arcybiskup warszawski Wincenty Chościak-Popiel. Pierwszy pochówek odbył się już dzień później – był to pogrzeb Marii Skibniewskiej, rocznej dziewczynki. Nagrobek istnieje do dziś. 

Aby upamiętnić oddanie cmentarza do użytku, przy głównym wejściu na jego teren na kopcu umieszczono krzyż z napisem: Aleksandro tertio regnante (Za panowania Aleksandra III – tłum. red.). Gdy Polska odzyskała niepodległość, skorodowany krzyż został usunięty. Dzisiaj znajduje się tam grób księdza kardynała Aleksandra Kakowskiego, Prymasa Polski, członka Rady Regencyjnej.

Reklama
Reklama

Na początku 1885 roku cmentarz udostępniono mieszkańcom lewobrzeżnej Warszawy, natomiast w czerwcu 1887 roku stał się dostępny dla wszystkich. W pierwszym pełnym roku funkcjonowania pochowano tam 2048 osób.

Z racji tego, że na Cmentarzu Bródnowskim początkowo chowano przede wszystkim osoby ubogie i zmarłe w stołecznych szpitalach, był on uznawany za cmentarz dla ludzi biednych. W kontraście stały Stare Powązki uchodzące za nekropolię dla zamożnych. Dopiero w okresie między I a II wojną światową cmentarz przestał kojarzyć się z nekropolią dla ubogich. Spoczął tam między innymi wspomniany już ksiądz kardynał Aleksander Kakowski, czy jeden z ojców niepodległości, przywódca endecji Roman Dmowski. Po wojnie swoje ostatnie miejsce spoczynku znaleźli na Bródnie m.in.: Emil Barchański, Erazm Ciołek, Henryk Jerzy Chmielewski „Papcio Chmiel”, Mieczysław Fogg, Andrzej Gmitruk, Tony Halik, Jerzy „Duduś” Matuszkiewicz, Bogusław Polch, Łucja Prus, gen. Zygmunt Ścibor-Rylski, Paweł Wypych.

W czasie II wojny światowej miejsce to stało się nie tylko arsenałem broni, którą przechowywano w grobowcach, lecz także poligonem. Na terenie nekropolii ukrywali się także ludzie poszukiwani przez gestapo.

Jak zmieniał się teren Cmentarza Bródnowskiego w Warszawie?

Teren cmentarza został pierwszy raz powiększony o 30 hektarów majątku Bródno w 1916 roku. W 1921 roku dołączono kolejne 16 hektarów. Ostatniego powiększenia, do obecnych rozmiarów, dokonano w 1934 roku.

Budowę ogrodzenia Cmentarza Bródnowskiego rozpoczęto w 1924 roku – początkowo postawiono je w południowo-zachodniej części nekropolii. Następnie muru przybywało na północnym zachodzie, a w 1926 roku stał już także na południu. Pełne ogrodzenie powstało w 1927 roku. Na teren cmentarza można wejść ośmioma bramami.

Reklama
Reklama

Na obszarze nekropolii znajdują się dwa kościoły – Św. Wincentego a Paulo oraz Matki Boskiej Częstochowskiej. W 1934 roku wzniesiono także betonową dzwonnicę. Z kolei w 1926 roku drewnianą kancelarię cmentarza zastąpiono murowaną

Cmentarz Bródnowski: Kiedy jest otwarty? Jak dojechać?

Oficjalny adres Cmentarza Bródnowskiego (Bródzieńskiego) to ul. Św. Wincentego 83.

Nekropolia jest otwarta codziennie od godz. 7.00 do zmroku – przy wejściu przez bramę od strony ul. Św. Wincentego 83, od skrzyżowania ulic Odrowąża, Budowlanej i Wysockiego, a także od ul. Matki Teresy z Kalkuty. Brama od skrzyżowania ulic Odrowąża i Rzeszowskiej (Staniewickiej) otwarta jest w godz. 7-18.

Wokół nekropolii znajdują się liczne parkingi, między innymi przy ul. Matki Teresy z Kalkuty, przy bramie nieopodal budynku zarządu cmentarza przy ul. Św. Wincentego lub też przy skrzyżowaniu ul. Św. Wincentego, Borzymowskiej i Podobnej przy bramie przy kościele murowanym (Matki Boskiej Częstochowskiej).

Na cmentarz można także udać się komunikacją miejską. Dojeżdżają tutaj między innymi autobusy 156, 169, 409, 414, C13 oraz C26.

Reklama
Reklama

.

Reklama
Reklama
Reklama