Targówek to m.in. osiedla bloków mieszkaniowych. Nie jest to jednak jedyna twarz tej dzielnicy
Targówek jest jedną z dzielnic prawobrzeżnych. Od północy graniczy z Białołęką, od wschodu z miastami Marki i Ząbki oraz dzielnicą Rembertów, od Południa z Pragą-Południe, a od zachodu z Pragą-Północ. Miejski Systemu Informacji dzieli tę dzielnicę na następujące obszary:
Według „Raportu o stanie miasta Warszawy” za 2023 r. Targówek to warszawski „średniak”, zarówno jeśli chodzi o liczbę mieszkańców (nieco ponad 123 tys., 8. miejsce spośród wszystkich 18 warszawskich dzielnic), powierzchnię (2 433 ha, 9. miejsce), jak i gęstość zaludnienia (5 069 osób na km kw.; 10 miejsce). Analizując te dane warto mieć na uwadze, że ok. 30 proc. powierzchni dzielnicy zajmują tereny zielone, w związku z tym realna gęstość zaludnienia w części dzielnicy jest wyższa.
• Urząd Dzielnicy Targówek mieści się przy ul. Ludwika Kondratowicza 20 (00-983 Warszawa; https://targowek.um.warszawa.pl/).
• Urząd skarbowy właściwy dla mieszkańców dzielnicy to Urząd Skarbowy Warszawa-Targówek (ul. Dąbrowszczaków 14).
• Mieszkańców Targówka obsługuje Inspektorat ZUS Praga-Północ mieszczący się przy ul. ul. 11-go Listopada 15A.
• Ośrodek Pomocy Społecznej na Targówku mieści się przy ul. Św. Wincentego 87.
Jeśli za kryterium przyjmiemy datę włączenia do Warszawy, Targówek jest jedną z młodszych stołecznych dzielnic. Jednocześnie na terenie dzielnicy znajdują się najstarsze odnalezione w Warszawie ślady osadnictwa. To wczesnośredniowieczne grodzisko Bródno Stare zlokalizowane w Lasie Bródnowskim, w północno-wschodniej części dzielnicy. W toku prac archeologicznych prowadzonych z przerwami od 1949 do 2001 r. odsłonięto obszar ponad 16 tys. mkw. i odkryto 87 obiektów. Grodzisko Bródno Stare datowane jest na IX-XI wiek. Z badań archeologów wynika, że gród wzniesiono na wydmie, którą z trzech stron otaczały bagna. Umocniony był drewniano-ziemnymi wałami.
Przez lata istniały różne plany zagospodarowania tego terenu. Łącznie z pomysłem na rekonstrukcję grodu i stworzenie na miejscu muzeum podobnego do Biskupina (to wiązałoby się z dużą ingerencją w przyrodę Lasu Bródnowskiego). Ostatecznie zdecydowano się pozostawić te tereny w obecnym kształcie, zaznaczając jedynie kształt dawnego grodu i umieszczając tablice informacyjne. Wykonano jednak jego rekonstrukcję cyfrową (projekt uzyskał finansowanie z budżetu miasta).
W kolejnych latach osadnictwo na tym terenie rozwijało się w niejako „na zapleczu” miejscowości położonych bliżej Wisły (Praga, Kamion, Golędzinów). Najprawdopodobniej nawiązuje do tego nazwa „Targówek”. Bliżej praskiego wybrzeża działało Targowe Wielkie, czyli miejsce handlu zbożem, drewnem, bydłem itd. (śladem po tym jest ul. Targowa na Pradze-Północ). Dla odmiany, na terenach położonych bardziej na wschód, na dzisiejszym Targówku, istniało Targowe Małe. Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z XV w. W 1580 roku ta wieś szlachecka liczyła ok. 59 ha. Królowa Anna Jagiellonka nadała mieszkańcom Targówka przywilej wyrębu drzewa w lasach bródnowskich.
Kolejną ważną datą dla terenów, na których znajduje się współczesny Targówek, jest rok 1764. Król Stanisław August kupił wtedy Targówek i część Golędzinowa (gdzie założył odrębne miasto – jurydyka Golędzinów Królewski, dziś teren Pragi-Północ). Reszta Targówka została rozparcelowana i część (folwark Bojnówek – dzisiejsza Szmulki/Szmulowizna) król wydzierżawił na 40 lat swemu liwerantowi (dostawcy zamówień) Szmulowi Jakubowiczowi Zbytkowerowi, jednemu z najprężniej działających kupców i bankierów końca XVIII w. Założył on m.in. cmentarz żydowski znajdujący się w rozgałęzieniu dzisiejszych ulic: Odrowąża i Św. Wincentego, gdzie chowano uboższych Żydów.
Insurekcja kościuszkowska, wojny napoleońskie i powstanie listopadowe zahamowały na dłuższy czas rozwój terenów dzisiejszego Targówka. Dużym impulsem prorozwojowym dla prawobrzeżnej Warszawy (a więc również dla Targówka) stała się budowa linii kolejowych łączących Warszawę z Petersburgiem i Terespolem (druga połowa XIX w.). Na Pradze wybudowano dwa dworce: Petersburski (dziś Wileński) i Terespolski/Brzeski (dziś Wschodni).
Kolejne ważne wydarzenie to wybuch I wojny światowej, wycofanie się Rosjan z Warszawy i wejście wojsk niemieckich. W 1916 r. niemiecki gubernator Hans von Beseler zgodził się na rozszerzenie granic stolicy (o co przez lata zabiegali Polacy, Rosjanie nie chcieli się na to zgodzić). Na prawym brzegu, z gminy Bródno, do Warszawy włączono: Pelcowiznę (dziś głównie Praga-Północ), Ustronie (dziś część Białołęki) oraz położone dziś na terenie Targówka miejscowości: Nowe Bródno, Targówek, Utrata.
Kolejne duże rozszerzenie granic nastąpiło w 1951 r. Od strony Targówka do Warszawy włączono wówczas większość gminy Bródno (poza gromadą Brzeziny i Grodzisk, które włączono do gminy Marki) oraz część gromady Ząbki (z gminy Marki).
Komunikacja miejska w sporej części Targówka bazuje na autobusach, metrze i pociągach. Na terenie tej dzielnicy zlokalizowanych jest pięć stacji II linii metra (M2): Targówek Mieszkaniowy, Trocka, Zacisze, Kondratowicza, Bródno.
Tory tramwajowe na Targówku znajdują się tylko na obszarze Bródna (pętla Annopol na granicy Targówka i Białołęki). Linie tramwajowe łączą Bródno nie tylko z Pragą-Północ czy Południe, ale również w lewobrzeżną częścią miasta (przez most Gdański). Od jakiegoś czasu planowana jest też budowa tramwaju na Zieloną Białołękę. Część trasy ma biec przez Targówek.
Na terenie dzielnicy są stacje kolei miejskiej i regionalnej: Warszawa Zacisze-Wilno, Warszawa Targówek, Warszawa Toruńska, Warszawa Żerań (ta ostatnia na granicy między Targówkiem a Białołęką).
Główne ulice na Targówku to: Trasa Toruńska (będąca trasą wylotową z Warszawy na Białystok, wzdłuż niej biegnie granica między Targówkiem a Białołęką, jednocześnie jest to warszawski odcinek drogi ekspresowej S8), ul. Piotra Wysockiego, ul. Odrowąża, ul. Kondratowicza, ul. Młodzieńca, ul. Trocka, ul. Zabraniecka (biegnąca wzdłuż torów oddzielających Targówek od Pragi-Północ). Przez cały Targówek biegnie ul. Głębocka oraz ul. Radzymińska.
Targówek wielu mieszkańcom Warszawy może kojarzyć się z typową „sypialnią”. Dotyczy to zwłaszcza części, w której dominuje zabudowa wielorodzinna (Targówek Mieszkaniowy, Bródno). Warto jednak pamiętać, że blokowiska to tylko część dzielnicy. Zupełnie innych charakter ma np. Zacisze, gdzie dominuje zabudowa jednorodzinna. Wielu warszawiakom Targówek kojarzy się również z cmentarzem na Bródnie – gigantyczną nekropolią zajmującą sporą część dzielnicy.
Targówek to także jeden z większych kompleksów leśnych na terenie Warszawy – Las Bródno/Las Bródnowski (jego powierzchnia to 88,98 ha). Osobom odwiedzającym udostępniono wszystkie drogi przecinające las, znajdują się tu również ścieżki rowerowe i edukacyjne. Atrakcją kompleksu jest wspomniany już teren grodziska Bródno Stare.
Inne tereny zielone na Targówku to las na Utracie, na terenie którego znajduje się Kanał Bródnowski oraz Zalew Bardowski (nad zalewem znajdują się miejsca do plażowania), Park Bródnowski.
Wiele osób mieszkających w Warszawie i okolicach może kojarzyć z Targówkiem rozległe parki handlowe znajdujące się w północno-wschodniej części tej dzielnicy oraz na granicy między Targówkiem, Białołęką i Markami.
© Copyright by GREMI MEDIA SA
