Po włączeniu Startej Miłosny w granice Warszawy okazało się, że niektóre znane śródmiejskie ulice mają swoje odpowiedniczki na obrzeżach
Wesoła położona jest na prawym brzegu Wisły, na wschodnich obrzeżach miasta. Od zachodu sąsiaduje z Rembertowem i Wawrem, od południa również z Wawrem, od północy – z Zielonką. Od wschodu sąsiadami Wesołej są Sulejówek i gmina Wiązowna. Miejski System Informacji dzieli ją na sześć obszarów:
Według „Raportu o stanie miasta Warszawa” w 2023 r. w Wesołej mieszkało 26,5 tys. osób. Mniejszy pod względem liczby mieszkańców jest tylko sąsiedni Rembertów (niecałe 25 tys.). Dzielnica wyróżnia się też niewielką gęstością zaludnienia (1155 osób na kilometr kwadratowy). Mniejsza jest na Wawrze (1101 na kilometr kwadratowy). Pod względem powierzchni (2294 ha) Wesoła jest na 10. miejscu spośród wszystkich 18 warszawskich dzielnic.
• Urząd Dzielnicy Wesoła zlokalizowany jest przy ul. 1 Praskiego Pułku 33 (05-075 Warszawa; https://wesola.um.warszawa.pl/).
• Dzielnica podlega pod II Oddział ZUS w Warszawie, mieszczący się przy ul. Podskarbińskiej 25, na Pradze-Południe (urząd obejmuje zasięgiem terytorialnym Pragę-Południe, Wawer, Rembertów i Wesołą).
• Urzędem skarbowym właściwym dla Wesołej jest Urząd Skarbowy Warszawa-Wawer zlokalizowany przy ul. Ludwika Mycielskiego 21 (urząd obejmuje zasięgiem Wawer, Rembertów i Wesołą).
• Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Wesoła m.st. Warszawy mieści się przy ul. 1 Praskiego Pułku WP 21A.
Wesoła jest częścią Warszawy od 2002 roku. Przed włączeniem do stolicy była samodzielnym miastem (prawa miejskie otrzymała pod koniec 1968 r.). Co działo się na tych terenach wcześniej? Praktycznie aż do II wojny światowej obszary wchodzące w skład dzielnicy stanowiły prywatne majątki ziemskie, które w toku historii były łączone, dzielone, włączane do innych obszarów itp. Z informacji, jakie można znaleźć na stronie internetowej dzielnicy Wesoła, wynika, że pierwsze historyczne wzmianki o tych obszarach dotyczą dzisiejszej Starej Miłosnej i pochodzą z 1416 r. W opracowaniu, które powstało na podstawie książki „Wesoła – przyroda, dziedzictwo, współczesność” (A. Ciećwierz, D. Wrońska, P. Ajdacki, Warszawa 2019 r.) czytamy też, że nazwa „Miłosna” wywodzi się od staropolskiego imienia Miłosz.
W XIX w. wzrost liczby mieszkańców tych terenów związany był z budową połączeń drogowych i kolejowych. W 1823 r. oddano do użytku pierwszą, utwardzoną drogę w Księstwie Warszawskim – Trakt Brzeski. Trakt prowadził z Warszawy przez Mińsk, Siedlce, Międzyrzec, Białą Podlaską, Terespol aż do Brześcia. Wiódł przez tereny dzisiejszej Wesołej (do dziś jedną z głównych ulic Wesołej jest ulica Trakt Brzeski). Z kolei w drugiej połowie XIX w. uruchomiono linie kolejowe łączące Warszawę z innymi miastami imperium rosyjskiego. Przez tereny dzisiejszej Wesołej przebiegała linia Kolei Terespolskiej, a tuż obok – Kolei Nadwiślańskiej.
Pod koniec XIX w. na terenie obecnego osiedla Plac Wojska Polskiego powstał poligon, którego granice dotykały okolic Rembertowa, Sulejówka, Zielonki, Ossowa, Zabrańca i Okuniewa, obejmując też fragmenty gmin Wawer, Bródno, Ręczaje i Okuniew. Po roku 1918 zaczęło korzystać z niego Wojsko Polskie, przy poligonie powstało osiedle. Po zakończeniu II wojny światowej było ono stopniowo rozbudowywane. Od lat 90. XX w. ma ono bardziej cywilny charakter, tereny wojskowe są jednak nadal jego częścią. W dzielnicy stacjonuje 1. Warszawska Brygada Pancerna im. gen. Tadeusza Kościuszki.
Ważne szlaki komunikacyjne przecinające dzielnicę oraz fakt, że na jej terenie znajdowały się umocnienia wojskowe wchodzące w skład Przedmościa Warszawy sprawiły, że w czasie II wojny światowej tereny dzisiejszej Wesołej stały się ważnym punktem na mapie działań wojennych. Działo się tak praktycznie na każdym etapie wojny – od wojny obronnej we wrześniu 1939 r., przez działalność konspiracyjną AK, po ofensywę Armii Czerwonej.
W lipcu 1944 od południa ku Warszawie poruszało się natarcie wojska radzieckich i polskich, zajmujących kolejne podwarszawskie miejscowości. Z początkiem sierpnia wstrzymano jednak ofensywę. Linia frontu stała na terenie dzisiejszej Wesołej aż do początków września. Miejscowości Wesoła, Stara Miłosna, Grzybowa i Zielona zostały wyzwolone podczas Szturmu Pragi. W trakcie walk Stara Miłosna mocno ucierpiała. Zniszczono m.in. budynek szkoły i kościoła.
Po wojnie upaństwowiono resztę majątków ziemskich znajdujących się na terenie Wesołej. Powołano jedną gminę, początkowo wchodzącą w skład Miejsko-Uzdrowiskowego Powiatu Otwockiego. Pod koniec 1968 r. Wesoła otrzymała prawa miejskie. W 2002 r., decyzją mieszkańców, którzy wzięli udział w referendum, Wesoła stała się jedną z 18 dzielnic Warszawy.
Transport publiczny na terenie Wesołej oparty jest na autobusach komunikacji miejskiej oraz na pociągach. Autobusy jeżdżące przez Wesołą to np. 173, 502, 147, 198, 704, 720, 722, 730, 183, 514, Na terenie dzielnicy znajdują się stacje kolejowe Warszawa-Wesoła i Warszawa-Wola Grzybowska.
Główne ulice prowadzące przez Wesołą to przede wszystkim:
Od kilkunastu lat jednym z głównych tematów związanych z infrastrukturą drogową dzielnicy jest budowa Wschodniej Obwodnicy Warszawy (odcinki Drewnica-Ząbki i Ząbki-Zakręt), której część ma przechodzić przez Wesołą.
Wesoła to dzielnica zróżnicowana pod względem zabudowy. Znajdziemy tu zarówno domy jednorodzinne, jak i zabudowę wielorodzinną. Podobnie jak w przypadku sąsiedniego Rembertowa i Wawra, spory jej obszar jest zalesiony. Np. w północnej części Wesołej znajduje się Las Milowy, na terenie którego znajdują się pozostałości pasma piaszczystych wydm śródlądowych, zwane Górami Milowymi. Jednym z ciekawszych zabytków dzielnicy jest drewniany kościół św. Antoniego Padewskiego wraz z dzwonnicą, mieszący się przy ul. Borkowskiej 1. Kościół został wybudowany w 1916 w stylu zakopiańskim jako kaplica w Rokitnie. Po II wojnie światowej został rozebrany i przewieziony do Starej Miłosnej.
Wesoła wyróżnia się też sporą odrębnością w stosunku do reszty Warszawy po względem infrastruktury (np. inny niż dla reszty miasta operator systemu dystrybucyjnego energii elektrycznej). W momencie włączania do stolicy nie zdecydowano się też na zmianę dublujących się nazw ulic. To dlatego dziś w Warszawie są np. dwie ulice Wiejskie (jedna w Śródmieściu, znana jako siedziba Sejmu, i druga w Wesołej), dwie Wspólne, czy dwie Jana Pawła II (tu sytuację „ratuje” fakt, że w Wesołej jest ulica, a przez centrum Warszawy przebiega aleja). Trzeba na to uważać, bo podwójne nazewnictwo jest przyczyną pomyłek.
W ramach ciekawostki warto dodać, że przez lata jedyną uznawaną za prawidłową formą odmiany nazwy „Stara Miłosna” była odmiana rzeczownikowa (np. w Starej Miłośnie). Jednak ze względu na większą popularność odmiany przymiotnikowej (w Starej Miłosnej), ona również została uznana za poprawną.
© Copyright by GREMI MEDIA SA
