Od 1 lutego 2026 roku każda publikacja autorstwa osób afiliowanych na Uniwersytecie Warszawskim będzie automatycznie przesyłana do repozytorium, a dane badawcze powinny być udostępniane w repozytorium UW lub w wybranym zaufanym repozytorium dziedzinowym.
Polityka Otwartej Nauki oraz nowa infrastruktura cyfrowa UW zapewniają równe i bezpłatne udostępnianie publikacji oraz danych badawczych, zgodnie z wytycznymi dostępności dla osób z niepełnosprawnościami. Wdrożenie polityki zwiększy widoczność, cytowalność oraz oddziaływanie prowadzonych badań. Transparentność i możliwość weryfikacji wyników badań ulegną podniesieniu dzięki otwartemu dostępowi do danych i publikacji. Polityka ułatwi także współpracę między naukowcami oraz pozwoli na oszczędność zasobów poprzez uniknięcie powielania badań.
Wprowadzenie repozytoriów przyczyni się do podniesienia jakości zarządzania danymi badawczymi. Otwarte zasoby wspierają dydaktykę oraz naukę obywatelską poprzez łatwy dostęp do rezultatów badań. Polityka promuje uczciwe użytkowanie zasobów oraz poszanowanie praw autorskich. Usprawnione zostanie także zarządzanie bibliografią oraz procesami sprawozdawczymi. Nowoczesne i intuicyjne narzędzia repozytorialne zostaną zintegrowane z systemami informatycznymi UW, co ułatwi korzystanie z nich zarówno indywidualnym użytkownikom, jak i całej instytucji.
Na początku roku akademickiego 2025/2026 zostaną uruchomione szkolenia poświęcone nowym narzędziom oraz zasadom wdrażania Polityki Otwartej Nauki. Materiały szkoleniowe oraz szczegóły zostaną udostępnione na stronach internetowych Uniwersytetu Warszawskiego i Biblioteki Uniwersyteckiej.
Otwarta nauka na
polskich uczelniach
Szereg działań w zakresie otwartej nauki i otwartego dostępu do badań podjęła też Biblioteka Główna Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW) w Warszawie podjęła. W październiku 2023 roku wprowadzono Politykę Otwartego Dostępu do Publikacji Naukowych i Danych Badawczych, która reguluje zasady udostępniania wyników badań prowadzonych na uczelni. Polityka ta jest zgodna z krajowymi przepisami i zaleceniami Unii Europejskiej, umożliwiając autorom deponowanie swoich publikacji i danych badawczych w instytucjonalnych lub zaufanych repozytoriach z preferencją dla licencji otwartych (np. CC0). Nadzór nad realizacją polityki sprawuje Prorektor ds. Nauki, a zarządzenie podpisał rektor SGGW.
SGGW utworzyła także Oddział Otwartych Zasobów Nauki w ramach Naukowej Sieci Informacyjnej, który od września 2023 roku specjalizuje się we wspieraniu otwartej nauki na uczelni. Oddział oferuje pomoc w sporządzaniu planów zarządzania danymi badawczymi, konsultacje dotyczące publikacji otwartych oraz wsparcie w udostępnianiu danych w renomowanych repozytoriach takich jak RepOD. Oddział jest prowadzony przez dr Agnieszkę Adamiec i stanowi centrum pomocy i edukacji w zakresie otwartej nauki dla społeczności SGGW.
W SGGW funkcjonuje także instytucjonalne repozytorium publikacji naukowych (Baza Wiedzy SGGW), które umożliwia gromadzenie i udostępnianie pełnych tekstów publikacji naukowych powstałych na uczelni. Ponadto istnieją w uczelni kolekcje instytucjonalne danych badawczych w repozytoriach otwartych, np. w RepOD, co wiąże się z polityką otwartego dostępu do danych badawczych.
Z kolei Uniwersytet Szczeciński organizuje konferencje i seminaria poświęcone otwartej nauce, co świadczy o rosnącym zaangażowaniu w upowszechnianie zasad otwartego dostępu do publikacji i danych badawczych.
Przykładowo zorganizowany został Tydzień Otwartego Dostępu pod hasłem „Społeczność ponad komercjalizacją”. To wspólne, regionalne wydarzenie organizowane przez największe szczecińskie uczelnie: Uniwersytet Szczeciński, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Politechnikę Morską oraz Pomorski Uniwersytet Medyczny. W ramach obchodów zorganizowano różnorodne szkolenia, wykłady i warsztaty, które akcentują rolę otwartego dostępu w badaniach naukowych prowadzonych w Szczecinie, podkreślając nieodpłatny i równy dostęp do wyników badań oraz korzyści dla całej społeczności naukowej i społecznej.
Natomiast Konferencja Open Science FAIR 2025, planowana na 15–17 września 2025 roku w Szczecinie, będzie międzynarodowym wydarzeniem poświęconym szeroko rozumianej otwartej nauce. Konferencja skupia się na strategiach wdrażania otwartej nauki, funkcjonowaniu repozytoriów danych i publikacji naukowych oraz na promowaniu współpracy naukowej w duchu transparentności i dostępności wyników badań. Eksperci, naukowcy i przedstawiciele instytucji podczas konferencji prezentują najnowsze rozwiązania, wymieniają się doświadczeniami i dyskutują o przyszłości otwartej nauki, ze szczególnym uwzględnieniem wyzwań i korzyści dla polskiego oraz międzynarodowego sektora badawczego.
Wydarzenie ma na celu zacieśnienie współpracy między ośrodkami naukowymi oraz zwiększenie świadomości i efektywności wdrażania otwartej nauki, co wpisuje się w globalne trendy digitalizacji i otwartości badań.
