Plakaty Andrzeja Pągowskiego do filmów Wojciecha Jerzego Hasa można oglądać przez cały sierpień na ogrodzeniu Łazienek Królewskich w Warszawie.
Wystawa „Has na nowo” powstała specjalnie na Rok Wojciecha Jerzego Hasa, ustanowionego w 2025 przez Senat RP z okazji 100. rocznicy urodzin reżysera.
Reklama
Andrzej Pągowski, wybitny twórca polskiego plakatu, stworzył do tego projektu nowe plakaty do wszystkich 25 filmów Hasa – od wczesnych etiud dokumentalnych, przez filmy krótkometrażowe do fabularnych. Są wśród nich prace do kultowych filmów Hasa, takich jak: „Rękopis znaleziony w Saragossie”, „Sanatorium pod klepsydrą”, „Jak być kochaną”, czy „Lalka” (z Beatą Tyszkiewicz i Mariuszem Dmochowskim), a także takich, do których rzadziej wracamy oraz do głośnego niezrealizowanego projektu reżysera „Osła grającego na lirze”.
Andrzej Pągowski
Przygotowując projekt „Has na nowo” odkryłem, że wiek grafika ma wpływ na to, co robi. Ważne jest, jakie ma przeżycia, doświadczenia, jakie widział wcześniej obrazy.
Wprawdzie grafik już w latach 80. opracowywał pierwsze plakaty do filmów Wojciecha Jerzego Hasa – do „Pismaka” (1984), za który otrzymał nagrodę Najlepszy Plakat Warszawy i dwa plakaty do „Niezwykłej podróży Baltazara Kobera” (1988), jednak i do nich teraz przygotował nowe projekty.
Andrzej Pągowski podczas wernisażu 4 sierpnia w Łazienkach Królewskich mówił: – Zrozumiałem, że wtedy, kiedy po raz pierwszy przy tych plakatach pracowałem, byłem za młody na Hasa. Przygotowując projekt „Has na nowo” odkryłem, że wiek grafika ma wpływ na to, co robi. Ważne jest, jakie ma przeżycia, doświadczenia, jakie widział wcześniej obrazy.
Reklama
Reklama
Cykle plakatów filmowych
„Has na nowo” to czwarty autorski projekt Pągowskiego poświęcony wybitnym reżyserom polskiego kina. Wcześniej powstały „Kieślowski na nowo” w 2016 (46 plakatów), „Wajda na nowo” w 2021 (60 plakatów) i „Morgenstern na nowo” w 2023 (20 plakatów).
W plakatach do filmów Hasa Pągowski stosuje różnorodne znaki i techniki graficzne. Do pierwszych filmów krótkometrażowych wykorzystuje liternictwo z czołówek tych filmów; w niektórych dokumentach odwołuje się do stylistyki plakatów propagandowych z czasów, w których powstały, a generalnie wraca do ręcznego liternictwa i malarskości, choć jednocześnie w przypadku filmów fabularnych szuka mocnego ekspresyjnego znaku, czasem wręcz drapieżnego, w czym pobrzmiewa echo dialogu z Franciszkiem Starowieyskim.
Andrzej Pągowski wernisaż wystawy „Has na nowo”
Andrzej Pągowski podczas wernisażu wystawy „Has na nowo” w Łazienkach Królewskich
Foto: Monika Kuc
W odautorskim komentarzu do wystawy grafik podkreśla: „Projekt „Has na nowo”, jak już wspomniałem, jest inny, bardziej malarski, niż moje poprzednie projekty, bo taki był świat filmowy kreowany przez Hasa, który studiował w krakowskiej ASP. Współtwórcami tego świata byli niewątpliwie scenografowie, Jerzy i Lidia Skarżyńscy, kompozytorzy Krzysztof Penderecki i Jerzy Maksymiuk i na pewno operatorzy, w tym Mieczysław Jahoda. Mam nadzieję, że podróż dzięki plakatom stworzonym po latach na nowo skłoni Państwa, tak jak mnie, do ponownego, a może pierwszego spotkania z tymi wybitnymi filmami.”
Rok Hasa
W 2025 roku jubileuszowe obchody setnej rocznicy urodzin Wojciecha Jerzego Hasa (1925-2000) – wybitnego polskiego reżysera filmowego, scenarzysty, producenta i wykładowcy – obejmują wiele wydarzeń. W Narodowym Centrum Kultury Filmowej w Łodzi trwa do 17 sierpnia multimedialna wystawa „Podróże Hasa przez życie reżysera, świat jego wyobraźni i filmów”.
W kinach studyjnych w całym kraju odbywają się pokazy filmów reżysera pod hasłem „Has.Kroniki wyobraźni”.
Reklama
Ukazała się także płyta muzyczna „Reżyseria: Wojciech Jerzy Has” wrocławskiej Wytwórni Filmów Fabularnych i wytwórni GAD Records ze ścieżkami dźwiękowymi filmów Hasa skomponowanymi m.in. przez Krzysztofa Pendereckiego, Wojciecha Kilara, Jerzego Maksymiuka.
Plakat Andrzeja Pągowskiego do filmu „Lalka”
Foto: Monika Kuc
Warszawska Kordegarda przygotowuje na wrzesień monograficzną wystawę poświęconą filmowi „Lalka” w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa, przypominająca, jak film powstawał. Będzie można na niej zobaczyć również elementy scenograficzne projektowane przez Jerzego i Lidię Skarżyńskich, m.in. kostium tytułowej bohaterki – Izabeli Łęckiej, w którą wcieliła się wówczas Beata Tyszkiewicz. A także posłuchać muzyki do filmu, skomponowanej przez Wojciecha Kilara.
Wystawa „Has na nowo” w Galerii Plenerowej Łazienkach Królewskich w Warszawie odbywa się w ramach programu towarzyszącego 29. Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie. Organizatorzy: Narodowe Centrum Kultury, Muzeum Łazienki Królewskie, partner merytoryczny: Narodowe Centrum Kultury Filmowej
