4.3°C
1016 hPa
Życie Warszawy

Pierwszy olejomat w Warszawie. Zamiast do zlewu – na biopaliwo

Publikacja: 07.12.2025 08:17

Zużyty olej po smażeniu jest jednym z najbardziej problematycznych odpadów powstających w gospodarst

Zużyty olej po smażeniu jest jednym z najbardziej problematycznych odpadów powstających w gospodarstwach domowych

Foto: mat. pras.

Przed Wola Parkiem stanął setny w kraju olejomat. Ma on zmniejszyć wylewanie zużytego tłuszczu do kanalizacji, chroniąc miejską infrastrukturę i środowisko. Czy jedno urządzenie jest w stanie zmienić nawyki mieszkańców?

5 grudnia w Warszawie zainaugurowano działanie pierwszego samoobsługowego olejomatu. Urządzenie stanęło przed centrum handlowym Wola Park. Jest to setny automat tego typu uruchomiony w całej Polsce. Olejomat umieszczono przy ciągu komunikacyjnym łączącym stację metra z głównym wejściem do galerii, czyniąc recykling maksymalnie dostępnym dla mieszkańców. Oficjalne dołączenie Warszawy do ogólnopolskiej sieci zbiórki zużytego oleju spożywczego (UCO) kończy okres, w którym problematyczny tłuszcz trafiał prosto do stołecznej kanalizacji.

Warszawa czekała na innowacyjny recykling UCO

Choć system innowacyjnych olejomatów z powodzeniem podbijał podwarszawskie gminy, takie jak Raszyn czy Józefów, jeszcze w połowie października stolica pozostawała białą plamą na ekologicznej mapie. Zużyty olej po smażeniu jest jednym z najbardziej problematycznych odpadów powstających w gospodarstwach domowych, a jego nieprawidłowa utylizacja stanowiła poważne wyzwanie dla miejskiej infrastruktury. Zamiast trafiać do recyklingu, nader często lądował w zlewie lub toalecie.

Ostygnięty tłuszcz po schłodzeniu tężeje, osadzając się na wewnętrznych ściankach rur, co prowadziło do powstawania tłuszczowych złogów i zatorów. Konsekwencją były kosztowne awarie w prywatnych instalacjach i, co ważniejsze, w miejskich systemach kanalizacyjnych. Finalny rachunek za trudniejsze i droższe oczyszczanie ścieków, wynikający ze zbyt wielkiej ilości tłuszczów, ostatecznie ponosili wszyscy mieszkańcy w opłatach za wodę i ścieki.

Reklama
Reklama

Olejomat, czyli ekologiczna skrytka na tłuszcz

Olejomat wyglądem i rozmiarem przypomina nowoczesny automat paczkowy, jednak jego zastosowanie jest w pełni proekologiczne. Urządzenie jest samowystarczalne energetycznie – zasilane jest energią słoneczną dzięki wbudowanym panelom fotowoltaicznym. Głównym zadaniem automatu jest przyjęcie zużytego oleju, by przekształcić go w surowiec wtórny.

System ten dowodzi, że zmiana nawyków jest możliwa, jeśli mieszkańcom zapewni się proste i wygodne narzędzia. Potwierdza to badanie przeprowadzone przez Ogólnopolski Panel Badawczy Ariadna, wskazujące, że aż 71 proc. Polaków uważa dostępność Olejomatu w pobliżu za główny czynnik motywujący do recyklingu.

Jak oddać zużyty olej w Warszawie? Praktyczna instrukcja

Korzystanie z nowego warszawskiego Olejomatu jest proste, bezpłatne i w pełni zautomatyzowane. Cały proces opiera się na aplikacji mobilnej „Olejomaty” oraz na systemie identyfikacji butelek za pomocą kodów QR.

Aby rozpocząć recykling, należy najpierw pobrać i zarejestrować konto użytkownika w bezpłatnej aplikacji dostępnej na systemy Android i iOS. Następnie, po udaniu się do olejomatu, użytkownik skanuje kod QR na urządzeniu, by pobrać specjalną butelkę wielokrotnego użytku, która jest odporna na wysokie temperatury.

W domu wystudzony olej po smażeniu – a także olej z konserw rybnych, czy suszonych pomidorów – wlewa się do otrzymanego pojemnika. W przeciętnym gospodarstwie proces ten zajmuje około półtora miesiąca. Po napełnieniu butelki należy wrócić do olejomatu. Skaner QR urządzenia identyfikuje użytkownika i pojemnik. Następnie wystarczy umieścić butelkę w automacie, a maszyna automatycznie ją przyjmie, wydając w zamian nową, pustą butelkę. Automaty są w stanie pomieścić aż 150 pełnych pojemników, a czujniki na bieżąco monitorują stan napełnienia, optymalizując logistykę.

Reklama
Reklama

Eko-nagrody i biopaliwa, czyli drugie życie tłuszczu

Za każdą oddaną butelkę użytkownik otrzymuje punkty w aplikacji mobilnej. Punkty te można następnie wymieniać na ekologiczne nagrody.

Recykling UCO ma jednak znacznie szersze znaczenie niż tylko korzyści dla indywidualnego mieszkańca. Zużyty olej nie jest bezużytecznym odpadem, a cennym surowcem wtórnym, który dzięki wysokiej zawartości trójglicerydów jest ponownie wykorzystywany. Przetworzony tłuszcz znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle: w energetyce staje się biokomponentem w procesie produkcji ekodiesla i innych ekopaliw, a także może służyć jako paliwo w piecach olejowych. Z kolei w przemyśle chemicznym oczyszczony tłuszcz służy do wytwarzania detergentów, biodegradowalnych tworzyw, kosmetyków, świec i farb.

Należy jednak pamiętać o kluczowej zasadzie: do olejomatów trafiać może wyłącznie tłuszcz spożywczy. Pod żadnym pozorem nie wolno umieszczać w nich olejów silnikowych, chemikaliów, majonezów czy resztek jedzenia.

Jeden olejomat przeciw wszystkim

Niewątpliwie uruchomienie Olejomatu jest posunięciem jak najbardziej słusznym i pożądanym. Dzięki takim urządzeniom widać, że jest alternatywa dla praktyki pozbywania się resztek oleju do kanalizacji lub w inny niewłaściwy dla środowiska sposób. Ciśnie się jednak na usta zasadnicze pytanie – czy jedno urządzenie może zmienić wieloletnie przyzwyczajenia warszawiaków? Tylko rozbudowana sieć olejomatów wspartych kampanią edukacyjno-informacyjną będzie w stanie zmienić obecną sytuację.

Reklama
Reklama
Reklama