2.1°C
1021.2 hPa
Życie Warszawy

Jak bezpiecznie dokarmiać ptaki zimą? Poradnik dla miłośników przyrody

Publikacja: 27.11.2025 14:45

Jeśli zdecydujemy się rozpocząć dokarmianie, powinniśmy robić to regularnie aż do odwilży. Ptaki szy

Jeśli zdecydujemy się rozpocząć dokarmianie, powinniśmy robić to regularnie aż do odwilży. Ptaki szybko się przyzwyczajają

Foto: Adobe Stock

Zima to czas dużych wyzwań dla ptaków żyjących w naszej strefie klimatycznej, także tych mieszkających w mieście. Mróz, śnieg i ograniczony dostęp do naturalnego pożywienia sprawiają, że wiele gatunków chętnie korzysta z karmników.

Warto jednak pamiętać, że dokarmianie ptaków to nie tylko przyjemność, ale także odpowiedzialność. Niewłaściwy pokarm lub brak higieny mogą poważnie zaszkodzić ptakom. Jak więc dokarmiać je mądrze?

Kiedy warto dokarmiać ptaki zimą?

Dokarmianie ma sens tylko w określonych warunkach. Ptaki naprawdę potrzebują naszej pomocy wtedy, gdy:

  • pojawiają się silne mrozy,
  • ziemię pokrywa gruba warstwa śniegu,
  • dostęp do naturalnego pokarmu jest mocno ograniczony.

Jeśli zdecydujemy się rozpocząć dokarmianie, powinniśmy robić to regularnie aż do odwilży. Ptaki szybko przyzwyczajają się do źródła pożywienia, dlatego nieregularne podawanie jedzenia może prowadzić do strat energii podczas jego poszukiwania.

Reklama
Reklama

Dlaczego higiena karmnika jest tak ważna?

Czystość to podstawa bezpiecznego dokarmiania ptaków. Zaniedbany karmnik może stać się siedliskiem bakterii i pasożytów groźnych dla zdrowia skrzydlatych gości.

Najważniejsze zasady:

  • pokarm wykładamy wyłącznie w czystym miejscu,
  • regularnie usuwamy resztki i wilgotne nasiona,
  • myjemy karmnik co kilka dni,
  • dbamy o to, aby nie gromadziła się w nim pleśń i gnijąca żywność.

Można także zostawić ptakom wodę, choć zimą często korzystają one ze śniegu lub naturalnych zastoisk.

Co mogą jeść ptaki zimą? Lista bezpiecznych pokarmów

Różne gatunki ptaków mają różne potrzeby żywieniowe. Odpowiednio dobrany pokarm pomaga im przetrwać trudny okres zimowy.

Pokarm dla ziarnojadów, takich jak dzwońce, szczygły, wróble, trznadle, mazurki

Reklama
Reklama
Wróbel

Wróbel

Foto: mat. pras.

Najlepsze są:

  • mieszanki nasion: słonecznik, proso, pszenica,
  • rozgniecione orzechy włoskie.

Pokarm dla ptaków owadożernych, takich jak sikory, kowaliki, dzięcioły

Kowalik

Kowalik

Foto: mat. pras.

W mroźne dni idealne będą:

Reklama
Reklama
  • ziarna nasion oleistych (np. słonecznik),
  • niesolona słonina — tylko przy temperaturze poniżej 0°C,
  • mieszanki tłuszczu z nasionami oleistymi (słonecznik, rzepak, konopie),
  • rozgniecione orzechy ziemne, laskowe i włoskie.

Pokarm dla ptaków miękkojadów, takich jak kosy, kwiczoły

Kos

Kos

Foto: mat. pras.

Podajemy:

  • jabłka, gruszki,
  • owoce jarzębiny, róży, czarnego bzu,
  • rodzynki.
Reklama
Reklama

Pokarm dla gołębi, krukowatych i mew

Gołąb

Gołąb

Foto: mat. pras.

Można bezpiecznie podawać:

  • różne ziarna,
  • orzechy,
  • niesolone kawałki mięsa,
  • niesolone resztki kuchenne dobrej jakości.

Pokarm dla łabędzi i kaczek

Reklama
Reklama
Łabędź

Łabędź

Foto: mat. pras.

Najlepsze dla ptaków wodnych są:

  • płatki owsiane,
  • pszenica, owies, mielona kukurydza,
  • specjalne granulaty dla ptaków wodnych.

Nigdy nie wrzucamy jedzenia do wody! Zanieczyszcza to zbiorniki i prowadzi do chorób.

Czego nie wolno podawać ptakom zimą?

Niewłaściwy pokarm może wyrządzić więcej szkody niż pożytku. Unikaj:

Reklama
Reklama
  • pieczywa (powoduje niedobory pokarmowe),
  • słonych, smażonych i przyprawianych resztek,
  • spleśniałej żywności,
  • przetworzonego jedzenia.

Zły pokarm prowadzi do chorób trawiennych, odwodnienia, a nawet deformacji skrzydeł u młodych ptaków.

Dlaczego odpowiedzialne dokarmianie jest tak ważne?

Dobrze prowadzone dokarmianie:

  • pomaga ptakom przetrwać najtrudniejsze zimowe miesiące,
  • wspiera lokalną bioróżnorodność,
  • umożliwia bliższą obserwację ciekawych gatunków.

Warto dodać, że Zarząd Zieleni m.st. Warszawy aktywnie edukuje mieszkańców, instalując zielone tablice informacyjne w parkach i na skwerach. Informują one o zasadach ochrony miejskiej fauny i flory oraz o tym, dlaczego niewłaściwy pokarm szkodzi ptakom.

Reklama
Reklama
Reklama