Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków, Marcin Dawidowicz, wpisał do rejestru zabytków kamienicę dawnego Warszawskiego Domu Schronienia „Przytulisko” wraz z oficyną, kaplicą Matki Boskiej Nieustającej Pomocy oraz terenem działki, położoną przy ulicy Wilczej 7 w Warszawie.
Decyzja ta chroni jeden z ważniejszych obiektów w historii warszawskiej działalności dobroczynnej oraz życia religijnego przełomu XIX i XX wieku.
Reklama
Reklama
Historyczny obiekt o wyjątkowej wartości naukowej i społecznej
W uzasadnieniu decyzji konserwatorskiej podkreślono, że kamienica „Przytuliska” stanowi cenne źródło badań nad działalnością charytatywną w Warszawie oraz nad rozwojem zakonnych struktur w okresie zaborów. Budynki przy Wilczej 7 są również ważnym świadectwem działalności architekta Konstantego S. Jakimowicza, który od 1913 roku pełnił funkcję architekta diecezjalnego.
Obiekt – zachowany w dużej mierze w autentycznej formie – jest istotnym przykładem architektury warszawskiej z przełomu XIX i XX wieku
Foto: mat. pras.
Konserwator zaznaczył, że obiekt – zachowany w dużej mierze w autentycznej formie – jest istotnym przykładem architektury warszawskiej z przełomu XIX i XX wieku, a także materialnym dowodem społecznego zaangażowania mieszkańców stolicy w działalność dobroczynną.
Reklama
Reklama
Reklama
„Przytulisko” – pierwsza placówka pomocy dla ubogich kobiet w Warszawie
Historia kamienicy sięga połowy XIX wieku. W 1864 roku nieruchomość przy Wilczej 7 zakupiła filantropka Franciszka Robaczewska, która założyła tam Warszawski Dom Schronienia „Przytulisko” – pierwszą tego typu instytucję w stolicy, niosącą pomoc ubogim, chorym i bezrobotnym kobietom.
Na terenie posesji znajdowała się wówczas murowana oficyna z kuchnią, refektarzem i pracowniami dla kobiet, a także drewniana kaplica, którą w 1870 roku zastąpiła nowa, murowana świątynia pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy ufundowana przez Bronisława Skarżyńskiego.
Podczas II wojny światowej kamienica i kaplica przy Wilczej 7 uległy częściowym zniszczeniom
Foto: mat. pras.
Miejsce narodzin zgromadzenia zakonnego
W 1882 roku w murach „Przytuliska” z inicjatywy ojca Honorata Koźmińskiego powstało zakonne zgromadzenie zakonne. Jego przełożoną została Kazimiera Gruszczyńska – późniejsza błogosławiona Kościoła katolickiego. Zgromadzenie, początkowo działające w konspiracji, prowadziło intensywną działalność charytatywną i opiekuńczą, organizując pomoc dla chorych i potrzebujących.
Dzięki staraniom sióstr zakonnych i przychylności władz rosyjskich, w 1909 roku udało się zalegalizować działalność zgromadzenia pod nazwą Towarzystwo Pielęgnowania Chorych św. Józefa.
W latach 1913–1915 architekt Konstanty S. Jakimowicz zaprojektował nową kaplicę Matki Boskiej Nieustającej Pomocy
Foto: mat. pras.
Reklama
Reklama
Kaplica – przykład unikatowej architektury sakralnej
W latach 1913–1915 architekt Konstanty S. Jakimowicz zaprojektował nową kaplicę Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, wykonaną w nowatorskiej technologii żelazobetonu. W jej wnętrzu znalazł się witraż z wizerunkiem św. Józefa kaliskiego autorstwa Michała Borucińskiego oraz dwa ołtarze i tablice pamiątkowe.
Na dziedzińcu przy kaplicy znajdował się ogród z figurą św. Józefa, wykonaną przez znaną warszawską pracownię Bracia Łopieńscy.
Na dziedzińcu przy kaplicy znajdował się ogród z figurą św. Józefa, wykonaną przez znaną warszawską pracownię Bracia Łopieńscy
Foto: mat. pras.
Wojna, powstanie i powojenna odbudowa
Podczas II wojny światowej kamienica i kaplica przy Wilczej 7 uległy częściowym zniszczeniom, jednak świątynia pozostała otwarta. W czasie Powstania Warszawskiego odbywały się w niej spotkania mieszkańców. Po kapitulacji stolicy przeprowadzono prowizoryczne naprawy dachu i murów, a w latach powojennych kaplica była stopniowo odnawiana.
Po kapitulacji stolicy przeprowadzono prowizoryczne naprawy dachu i murów, a w latach powojennych kaplica była stopniowo odnawiana.
Foto: mat. pras.
Bezpośrednio po wojnie w budynkach „Przytuliska” działał dom noclegowy dla byłych jeńców wojennych oraz kuchnia Zarządu Miejskiego. Kolejne remonty i modernizacje przeprowadzano w latach 1950, 1970, 1982, 1997–1999, 2001 oraz 2014.
Reklama
Reklama
Ochrona dziedzictwa Warszawy
Wpisanie kamienicy dawnego Domu Schronienia „Przytulisko” do rejestru zabytków stanowi ważny krok w kierunku ochrony warszawskiego dziedzictwa społecznego i architektonicznego.
Obiekt przy Wilczej 7 to przykład XIX-wiecznej zabudowy i rozwiązań architektonicznych we wnętrzach z tego okresu
Foto: mat. pras.
Obiekt przy Wilczej 7 to nie tylko przykład XIX-wiecznej zabudowy, lecz przede wszystkim świadectwo historii dobroczynności, duchowości i solidarności społecznej, które przetrwało mimo trudnych doświadczeń wojny i powojennej odbudowy miasta.
