Warszawa powinna ubiegać się o setki miliardów złotych reparacji wojennych? Apel do Trzaskowskiego

Apel radnego: argumenty i żądania

W swojej interpelacji, radny Wojciech Zabłocki kwestionuje brak zaangażowania prezydenta w sprawę reparacji. Uważa, że stolica, jako najbardziej poszkodowana strona, ma szczególny obowiązek dbać o swoje interesy. Powołuje się na ustawę o samorządzie gminnym, która w art. 7 ust. 1 pkt 9 i 15 nakłada na gminę zadania w zakresie współdziałania z administracją rządową oraz troski o dziedzictwo narodowe i historyczne. Zdaniem radnego, te przepisy zobowiązują prezydenta do podejmowania „działań inicjatywnych i ambitnych”, takich jak apelowanie do rządu o aktywne prowadzenie sprawy reparacji.

Zabłocki wystosował do prezydenta Trzaskowskiego konkretne żądania:

• formalne wystąpienie do rządu RP z wnioskiem o dochodzenie reparacji,

• powołanie zespołu ekspertów w celu aktualizacji raportu z 2004 roku,

• podjęcie działań dyplomatycznych i informacyjnych na arenie międzynarodowej,

• zainicjowanie współpracy z innymi miastami poszkodowanymi,

• zapewnienie powszechnej dostępności Raportu o stratach wojennych Warszawy dla mieszkańców.

Prace przy odbudowie Warszawy

Foto: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Stanowisko władz miasta i szerszy kontekst prawny

Władze miasta, jakkolwiek rozumieją symboliczną i historyczną wagę sprawy, argumentują, że samorząd nie posiada kompetencji w zakresie polityki zagranicznej. Dochodzenie odszkodowań od innych państw jest zadaniem rządu centralnego, a nie lokalnego. Kwestia reparacji jest też przedmiotem sporu na poziomie krajowym. Rząd RP wielokrotnie apelował o zadośćuczynienie za straty wojenne, ale Niemcy niezmiennie uznają sprawę za zamkniętą, powołując się na zrzeczenie się roszczeń przez PRL w 1953 roku.

Choć formalnie władze Warszawy mogą nie mieć uprawnień do prowadzenia negocjacji z Niemcami, interpelacja radnego Zabłockiego stawia ważne pytania o moralną odpowiedzialność i rolę miasta w przypominaniu o poniesionych ofiarach. Czy w obliczu tak olbrzymich strat, władze stolicy powinny pozostać bierne, zasłaniając się jedynie brakiem kompetencji?