1.3°C
1006.9 hPa
Życie Warszawy

Żoliborz chce upamiętnić profesora Jastrzębowskiego. Co zrobił dla tej dzielnicy?

Publikacja: 25.11.2025 08:30

Wojciech Bogumił Jastrzębowski był wybitnym naukowcem, wynalazcą i dydaktykiem, lecz także autorem p

Wojciech Bogumił Jastrzębowski był wybitnym naukowcem, wynalazcą i dydaktykiem, lecz także autorem projektu "Konstytucji dla Europy",

Foto: Wikipedia

„Rada Dzielnicy Żoliborz m.st. Warszawy wnosi stanowisko o upamiętnienie Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego, profesora dawnego Instytutu Agronomicznego w Marymoncie, na terenie Parku Kaskada” – takie stanowisko proponują radni tej dzielnicy.

W 2026 roku przypadnie 190. rocznica rozpoczęcia działalności naukowej profesora Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego w Marymoncie. Nadzwyczajna sesja w sprawie uhonorowania prof. Jastrzębowskiego ma odbyć się w środę, 26 listopada.

Wnioskodawcy tłumaczą, że Żoliborz od lat uchodzi za dzielnicę intelektualistów, nauczycieli, ludzi nauki i kultury. Jak napisali w uzasadnieniu do stanowiska, uhonorowanie profesora Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego i Instytutu Agronomicznego w Marymoncie doskonale wpisuje się w tę tradycję – przypomina, że rozwój społeczny i miejski Żoliborza wyrasta z ducha edukacji, etyki pracy, patriotyzmu i szacunku do natury.

Kim był profesor Wojciech Bogumił Jastrzębowski?

„Profesor Wojciech Bogumił Jastrzębowski już niemal dwieście lat temu nawoływał o czystą wodę do picia, czyste powietrze do oddychania oraz świat bez wojen. Ten wybitny naukowiec, przyrodnik, biolog, leśnik, pedagog, twórca podstaw ergonomii, prekursor resocjalizacji oraz autor projektu «Konstytucji dla Europy» z 1831 roku, przez dwadzieścia dwa lata żył, pracował i tworzył w Marymoncie, który od 1951 roku stanowi integralną część dzielnicy Żoliborz” – czytamy w uzasadnieniu.

Marymontczycy, czyli absolwenci Instytutu w Marymoncie, stanowili intelektualną elitę zarządzającą dobrami ziemskimi w czasach Królestwa Kongresowego

W 1836 roku Wojciech Bogumił Jastrzębowski został profesorem w Instytucie Agronomicznym w Marymoncie, który później nosił nazwę Instytutu Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa, by w 1857 roku powrócić do pierwotnej nazwy – Instytutu Agronomicznego. Profesor Jastrzębowski znalazł w nim wielkie uznanie kadry naukowej Instytutu i kolejnych roczników studentów – za ogromna wiedzę, również praktyczną, zaangażowanie i gorący patriotyzm.

Reklama
Reklama

Marymontczycy, czyli absolwenci Instytutu w Marymoncie, stanowili intelektualną elitę zarządzającą dobrami ziemskimi w czasach Królestwa Kongresowego. O randze tej szkoły może świadczyć fakt, że Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie swoje początki upatruje właśnie w tej uczelni. 

Wojciech Bogumił Jastrzębowski na Żoliborzu

W Marymoncie profesor Jastrzębowski - „własnemi i uczniów swych rękoma” - założył ogród botaniczny, winnicę, ogródek morwowy do hodowli jedwabników, a także ogród owocowy i warzywny, gdzie „uprawiano doświadczalnie wszelkie gatunki roślin zbożowych, pastewnych, leczniczych, fabrycznych i najcenniejsze z drzew krajowych”. Dzięki Jastrzębowskiemu ogrody marymonckie, które mieściły się na terenie obecnego Parku Kaskada, stały się prawdziwym rezerwatem zieleni z rzadkimi krzewami i drzewami (około 700 gatunków).

„Wojciech Bogumił Jastrzębowski zasługuje na uznanie nie tylko jako wybitny naukowiec, wynalazca i dydaktyk, lecz także jako autor projektu «Konstytucji dla Europy», którą stworzył w 1831 roku, po najkrwawszej bitwie powstania listopadowego – bitwie o Olszynkę Grochowską, w której brał udział. W tym wyjątkowym dokumencie zaprezentował wizję przyszłości opartą na uniwersalnych, ponadczasowych wartościach, które do dziś pozostają fundamentem europejskich ideałów. Jego projekt był odpowiedzią na potrzebę trwałego pokoju w Europie, a wartości w nim zawarte mogą być uznane za istotne wskazówki dla współczesnych liderów narodów europejskich” – przypominają wnioskodawcy.

Przypominają też słowa Jana Truszyńskiego – dyplomaty, w latach 2001–2005 wiceministra spraw zagranicznych. Twierdził on, że z pełnym przekonaniem można powiedzieć, że Wojciech Bogumił Jastrzębowski zasługuje na miano jednego z patronów Zjednoczonej Europy.

Warszawa ceni Jastrzębowskiego

Warto przypomnieć, że Wojciech Bogumił Jastrzębowski został dotychczas upamiętniony w Warszawie tablicą na gmachu Pałacu Staszica oraz posiada ulicę swojego imienia na Ursynowie.

Reklama
Reklama

Dodatkowo w piątek 14 listopada 2025 r. na Ursynowie odbyła się uroczystość, zorganizowana przez SBM Stokłosy oraz Fundację My Obywatele UE, poświęcona upamiętnieniu Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego. Centralnym jej punktem było posadzenie pamiątkowego drzewa oraz odsłonięcie kamienia z tablicą, które mają symbolicznie uczcić zarówno rozległe dokonania naukowe Jastrzębowskiego, jak i dalekowzroczne idee dotyczące jedności europejskiej.

Reklama
Reklama
Reklama