18.6°C
1005.6 hPa
Życie Warszawy

Mazowsze się powoli wyludnia

Publikacja: 01.06.2025 08:00

W 2024 r. zawarto 20976 nowych związków małżeńskich, czyli o 6,1 proc. mniej niż przed rokiem

W 2024 r. zawarto 20976 nowych związków małżeńskich, czyli o 6,1 proc. mniej niż przed rokiem

Foto: Adobe Stock

W województwie mazowieckim w 2024 r. zarejestrowano o 15,3 tys. więcej zgonów niż urodzeń żywych. Ujemny przyrost naturalny uzupełnia dodatni bilans migracji. Spada także liczba zawartych małżeństw.

Jak wynika z danych Urzędu Statystycznego w Warszawie, według stanu na 31 grudnia 2024 r. ludność województwa mazowieckiego liczyła 5508,3 tys. osób i stanowiła 14,7 proc. ogółu ludności Polski. W porównaniu z poprzednim rokiem liczba mieszkańców spadła o 2,2 tys. osób. Gęstość zaludnienia wyniosła 155 osób na 1 km2.

Na koniec 2024 r. w miastach mieszkało 3569,1 tys. osób, które stanowiły 64,8 proc. ogółu. W porównaniu z 2023 r. liczba mieszkańców miast zwiększyła się o 6,8 tys., a mieszkańców wsi zmniejszyła się o 9,1 tys. Warszawa liczyła 1863,8 tys. osób, stanowiąc 33,8 proc. ogółu ludności województwa i 52,2 proc. ogółu ludności miejskiej w województwie.

W miastach więcej kobiet niż na wsiach

Ponad połowę ludności województwa stanowiły kobiety (52,1 proc.). W 2024 r. współczynnik feminizacji wyniósł 109 kobiet na 100 mężczyzn i pozostał na tym samym poziomie co w 2023 r. W przekroju terytorialnym obserwujemy niejednakowy poziom współczynnika feminizacji. Silnie sfeminizowana była ludność w miastach, gdzie na 100 mężczyzn przypadało 114 kobiet. Na wsi natomiast współczynnik feminizacji wyniósł 101, co wskazuje na niemal zrównoważoną relację liczbową obu płci. Udział kobiet w populacji rośnie wraz z postępującą zmianą wieku ludności. Wśród osób w wieku 65 lat i więcej na 100 mężczyzn przypadały 152 kobiety.

Wyznaczona w 2024 r. mediana wieku ludności województwa wyniosła 42,2 roku. Wyższą wartość mediany zanotowano w zbiorowości kobiet (43,7 roku) niż mężczyzn (40,7 roku); w 2023 r. odpowiednio: 41,7; 43,2; 40,3 roku. Zauważalne są także różnice wartości mediany wieku w miastach (42,5 roku) i na wsi (41,6 roku).

W końcu 2024 r. osoby w wieku przedprodukcyjnym stanowiły 19,1 proc. ogólnej liczby ludności, tj. o 0,2 p. proc. mniej niż w 2023 r. Udział ludności w wieku produkcyjnym nie zmienił się w stosunku do 2023 r. i wyniósł 58,6 proc., natomiast udział osób w wieku poprodukcyjnym zwiększył się z 22,1 proc. do 22,4. Relacje pomiędzy ludnością będącą w wieku produkcyjnym a ludnością w wieku nieprodukcyjnym obrazuje współczynnik obciążenia demograficznego. W 2024 r. na 100 osób w wieku produkcyjnym przypadało 71 osób w wieku nieprodukcyjnym (w 2023 r.– tyle samo).

Coraz mniej ślubów na Mazowszu

W 2024 r. zawarto 20976 nowych związków małżeńskich, tj. o 1365 (o 6,1 proc.) mniej niż przed rokiem. W ogólnej liczbie małżeństw 67,1 proc. stanowiły związki zawarte w miastach. W porównaniu z 2023 r. w miastach zarejestrowano spadek liczby zawartych małżeństw o 745, tj. o 5,0 proc., a  na wsi o 620, tj. o 8,2 proc.. Dla województwa ogółem współczynnik zawartych małżeństw na 1000 ludności przyjął wartość 3,81 (w 2023 r. — 4,06). W układzie powiatów najwięcej zawartych małżeństw w przeliczeniu na 1000 ludności odnotowano w powiecie pułtuskim (4,24), natomiast najmniej w Ostrołęce (2,98).

W 2024 r. zarejestrowano 42213 urodzeń żywych, tj. o 2690 mniej niż poprzednim roku, co daje spadek o 6,0 proc. w skali roku. W miastach i na wsi spadki te wyniosły odpowiednio o 4,7 proc. i 8,4. Wśród urodzonych w 2024 r. nieznacznie przeważali chłopcy, którzy stanowili 51,4 proc. Współczynnik urodzeń wyniósł 7,66 wobec 8,15 w 2023 r. W miastach współczynnik ten wyniósł 7,75, a na wsi 7,49. Najwyższy poziom urodzeń cechował powiat garwoliński (9,11), najniższy zaś powiat gostyniński (5,41).

W ciągu 2024 r. zmarło 57515 osób, tj. o 344 (o 0,6 proc.) mniej w porównaniu z rokiem 2023. Zgony odnotowane w miastach stanowiły 63,5 proc. ogółu, a ich liczba w ujęciu rocznym zmniejszyła się o 2,8 proc. Współczynnik natężenia zgonów w 2024 r. wyniósł 10,44 wobec 10,50 w roku poprzednim. W miastach współczynnik ten (10,22) był niższy niż na wsi (10,84). Największą umieralność odnotowano w powiecie gostynińskim (14,84), natomiast najmniejszą w Siedlcach (9,02).

W 2024 r. zmarło 128 dzieci w wieku poniżej 1 roku życia (w 2023 r. — 154). Zgony chłopców stanowiły 58,6 proc. ogółu. Współczynnik wyrażający liczbę zgonów niemowląt na 1000 urodzeń żywych wyniósł 3,03 wobec 3,43 przed rokiem.

Ujemny przyrost naturalny na Mazowszu

W województwie mazowieckim w 2024 r. odnotowano ujemny przyrost naturalny, który wyniósł minus 15302 osoby. Jego natężenie liczone na 1000 ludności wyniosło minus 2,78 wobec minus 2,35 przed rokiem. W miastach wskaźnik przyrostu naturalnego wyniósł minus 2,47, a na wsi minus 3,35 (w 2023 r. odpowiednio minus 2,38 i minus 2,30). Ujemny przyrost naturalny wystąpił we wszystkich powiatach, a najniższe natężenie tego wskaźnika odnotowano w powiecie gostynińskim (-9,44), lipskim (-6,37) oraz sokołowskim (-6,14).

Istotnym czynnikiem mającym wpływ na stan zaludnienia są migracje ludności. W województwie mazowieckim roczny napływ ludności przekroczył wielkość odpływu, co spowodowało, że saldo migracji było dodatnie. W 2024 r. w województwie mazowieckim napływ ludności wyniósł 76537 osób, tj. o 6,2 proc. więcej niż przed rokiem, a odpływ 62746 osób, tj. o 6,0 proc. więcej. Saldo migracji stałej w przeliczeniu na 1000 ludności wyniosło plus 2,50 (przed rokiem plus 2,33); współczynnik natężenia migracji niższy był w miastach (plus 1,05) niż na wsi (plus 5,18). W układzie powiatów natężenie salda migracji stałej wyniosło od minus 8,14 w mieście na prawach powiatu Ostrołęce do plus 14,88 w powiecie grodziskim.