Dawny Universus wpisany do rejestru. Warszawska ikona brutalizmu pod ochroną

Historia i zmiana funkcji

Uroczyście otwarty 16 stycznia 1981 roku, „Universus” funkcjonował jako największy Dom Książki w kraju. Przez lata był to ważny punkt na handlowej mapie Warszawy. Po latach 90. XX wieku, wraz z likwidacją przedsiębiorstwa Dom Książki, budynek przeszedł w ręce prywatne. Od tego czasu przeszedł szereg adaptacji i modernizacji, dostosowujących go do potrzeb nowych najemców. Obecnie mieszczą się w nim studia postprodukcji dźwięku i obrazu.

Obiekt projektowany był pierwotnie jako pawilon wystawowy

Foto: WUOZ w Warszawie

Architektoniczna tożsamość

Dawny „Universus” to jedna z ciekawszych, późnych realizacji powojennego modernizmu w Warszawie. Jego architektura charakteryzuje się monumentalną bryłą, surową formą i świadomym antyestetyzmem, co wskazuje na wpływy brutalizmu – nurtu, który w Polsce ma niewiele tak wyraźnych przykładów. Jego wysoką wartość artystyczną doceniono już w trakcie projektowania, przyznając mu nagrodę „Sześcian roku” w 1975 roku. Po oddaniu do użytku, w 1980 roku, budynek otrzymał prestiżową nagrodę architektoniczną „Życia Warszawy” – „Mistera Warszawy” dla najlepszego obiektu roku. Wpisanie „Universusa” do rejestru zabytków potwierdza jego rangę jako znaczącej budowli zamykającej pewną epokę w historii polskiego budownictwa socjalistycznego.