24° Winieta pogoda
25° / 10° C
Życie Warszawy

Rocznica rozstrzelania 358 więźniów Pawiaka

Publikacja: 21.06.2025 11:00

Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry

Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry

Foto: Muzeum Warszawy

W nocy z 20 na 21 czerwca mija 85 lat od apogeum zbrodni w Palmirach, rozstrzelania 358 więźniów Pawiaka z marszałkiem Maciejem Ratajem na czele.

Maciej Rataj to bodaj najwyższy rangą przedstawiciel Rzeczypospolitej, który został zamordowany przez niemieckiego okupanta. Wybitny marszałek Sejmu II Rzeczypospolitej, działacz ludowy PSL-Piast i Stronnictwa Ludowego, a zarazem inteligent, człowiek współpracy i kompromisu, który potrafił stawić opór zarówno naruszeniom prawa w okresie sanacyjnej dyktatury, jak i odważnie zaangażował się w działalność przeciw okupantowi od pierwszych tygodni po niemieckiej inwazji z września 1939 roku.

Palmiry – miejsce pamięci

Palmiry to miejsce zbrodni, ale zarazem miejsce pamięci o naszych przodkach, wybitnych postaciach II Rzeczypospolitej. Oprócz Rataja został tu zamordowany również wybitny działacz Polskiej Partii Socjalistycznej, redaktor naczelny „Robotnika” Mieczysław Niedziałkowski. Nie sposób nie wspomnieć o księdzu Marcelim Nowakowskim, proboszczu parafii Najświętszego Zbawiciela i polityku obozu narodowego.

Tu znalazła śmierć Helena Jaroszewiczowa – posłanka i senator związana z obozem Józefa Piłsudskiego, jedna czołowych kobiecych twarzy polityki polskiej okresu międzywojennego i Agnieszka Dowbór-Muśnicka, córka dowódcy powstania wielkopolskiego i jedna z pierwszych kobiet zaangażowanych w wojskową konspirację antyniemiecką.

Niemcy rozstrzelali także legendę przedwojennego sportu – Janusza Kusocińskiego, zawodnika Warszawianki, wybitnego lekkoatletę, mistrza olimpijskiego z Los Angeles z 1932 roku. Uczestnika walk na Mokotowie podczas wojny obronnej 1939 roku i członka konspiracji niepodległościowej.

Oprowadzanie po wystawie w Muzeum w Palmirach

Dziś o godz. 12 odbędzie się oprowadzanie po wystawie w Muzeum w Palmirach. Będzie można dowiedzieć się o: akcji AB i innych wydarzeniach historycznych na terenie Puszczy Kampinoskiej, przedmiotach pozwalających ustalić tożsamość ofiar egzekucji, działalności osób spoczywających na cmentarzu, a także pracach ekshumacyjnych i historii powstania cmentarza.

Oprowadzać będzie Monika Kościk – historyczka sztuki, adiunktka w Muzeum-Miejscu Pamięci Palmiry odpowiedzialna za zbiory muzealne. Wstęp: 5 zł.

Do muzeum można dojechać podmiejską linią autobusową 800 (ze stacji metra Młociny), rowerem, leśnymi drogami przez Truskaw lub Sieraków lub ewentualnie samochodem drogą krajową nr 7.